Kamu Diplomasisi Uygulama ve Araştırma Merkezi

Yrd. Doç. Dr. Muharrem Ekşi, Ak Parti Döneminde Ortadoğu’Da Türk-Amerikan İlişkilerinin Jeokültürel Ekseni: İslami Kimlik

10/06/2016 22:21:01 - 10/06/2016 22:21:01 - 21091 Okunma

Türk-Amerikan ilişkileri tarihsel olarak hep inişli çıkışlı bir seyir izlemiştir. Aynı şekilde AK Parti dö­neminde de Türk-Ameriken ilişkileri bu sürekliliği muhafaza etmekle birlikte ikili ilişkilerde önceki dö­nemlerdeki Türkiye’nin jeopolitik konumu yerine bu sefer jeokültürel boyut önem kazanmıştır. Bunda küresel siyasetin dinamiklerinin 11 Eylül Terör saldırıları sonrasında ‘İslami terör’ olgusu çerçevesinde şekillenmeye başlaması etkili olmuştur. Bu araştırma, AK Parti döneminde Türk-Amerikan ilişkileri­nin jeokültürel ekseni olan model ülke retoriğini, Ortadoğu politikası odaklı kamu diplomasisi para­digması çerçevesinde analiz etmektedir. Temel araştırma sorusu, AK Parti döneminde Türk-Amerikan ilişkilerini belirleyen ana faktör ve eksen nedir? Bu çalışmada iki temel argüman geliştirilmiştir: Birin­cisi, AK Parti döneminde Türk-Amerikan ilişkilerini belirleyen esas unsur, Türkiye’nin İslami kimliği olmuştur. ABD, AK Parti’nin İslami kimliğini Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika Girişimi strate­jisinde model olarak kullanmayı tercih etmiştir. Bu bağlamda ikili ilişkiler, jeokültürel eksen temelinde Ortadoğu’nun Müslüman toplumlarını dönüştürme amaçlı model ülke retoriği düzleminde gelişme göstermiştir. İkincisi, Türk-Amerikan ilişkileri, 2013 yılından itibaren Arap Baharı sürecinde Suriye ve Mısır kriziyle bozulmaya başlamış ve siyasal İslam ve ılımı İslam konusunda iki ülkenin çıkarları ayrışmaya başlamıştır. Özellikle ABD’nin ılımlı İslam politikasından vazgeçmesi, AK Parti ile ABD arasındaki ilişkilerin kırılma noktası olmuştur. Bu bağlamda da ikili ilişkilerin geleceğinin bir boyutu­nu siyasal İslam özellikle İŞİD gibi ‘İslamcı terör’ örgütleri diğer boyutunu ise ABD-İran yakınlaşma­sının belirleyeceği ileri sürülmüştür.

 

 Geocultural Axis of Turkish-American Relations under the JDP Rule in the Middle East: Islamic Identity 

 

 Turkish-American relations have historically always experienced its several ups and downs. Turkish- American relations have maintained this continuity while Turkey’s geocultural dimension have gained importance instead of its jeopolitical position during Justice and Development Party (AK Parti) decade. The dynamics of global politics have began to take shape within the framework of ‘Islamic terror’ after the September 11 terrorist attacks that influenced herein. This paper analyzes the axis of geoculture in the context of model country rhetoric in the U.S.-Turkey relations focusing particularly on the Middle East politics within the scope of public diplomacy. The main research question of the study is as follows: what is the primary factor and axis that determines the U.S.-Turkey relations? The research has two fundamental arguments: First, the determining factor has been Turkey’s Muslim identity under JDP. The U.S. has opted to use JDP’s Islamic identity as a model in its grand strategy of Greater Middle East and North Africa Initiave. The bilateral relations have set by the rhetoric of model country in the axis of geoculture, which aimed to transformation of Muslim Middle Eastern societies. Second, the relations have began to deteriorate with Syrian and Egyptian crisis in the process of ‘Arab Spring’ since 2013 and the interests of two states have conflicted over the political Islam and moderate Islam. More particularly, the abandon of the U.S.’s moderate Islam policy became a turning point of the relations between JDP and Obama administration. In this context, it is suggested that the one dimension of political Islam and the other dimension the U.S.-Iran rapprochement which will determine the future of the U.S.-Turkey relations. 

Tam metin PDF: http://www.gaziakademikbakis.com/index.php/gab/article/view/325/264

 

.

Facebook Twitter Google Plus
Telefon Tablet Bilgisayar Bu website tüm cihazlarla uyumludur.